Produkty bez cukru to fikcja?

WYBIERAM TYLKO TAKIE PRODUKTY, KTÓRE NIE ZAWIERAJĄ CUKRU!

Masz w zwyczaju tak mówić? No dobrze, ale czy jesteś pewien, że nie spożywasz substancji, które w równym stopniu (lub jeszcze bardziej) szkodzą Twojemu organizmowi? Czasem produkty nie muszą zawierać cukru, by stać dla nas słodką bombą kaloryczną.

Weźmy pod lupę etykiety popularnych produktów spożywczych. Na pierwszy ogień pójdzie popularny pitny jgurt owocowy, dostępny praktycznie w każdym sklepie. Łatwo możemy wyczytać, że w swoim składzie, obok cukru, znajdziemy jeszcze syrop glukozowo-fruktozowy.

No dobrze, to może teraz coś bardziej „fit”? Niech będzie baton zbożowy.

Tutaj zaś (oprócz cukru) widnieje nazwa „syrop glukozowy”.

Jogurt owocowy Light. Sama nazwa wskazuje, że jest pewnie „lżejszy” niż ten zwykły, a więc również zdrowszy. Nie zawiera cukru! Świetnie. Ale zaraz zaraz... ma za to w składzie syrop fruktozowy.

Syrop fruktozowy, glukozowo-fruktozowy? Co to jest?

Na Wikipedii możemy przeczytać, że jest to „oczyszczony i zagęszczony wodny roztwór cukrów prostych (glukozy i fruktozy), uzyskiwany w wyniku hydrolizy węglowodanów. To roztwór 55% fruktozy, 42% glukozy i 3% innych cukrów.”

Mówiąc prościej, jest to gęsty, słodki syrop przygotowywany na bazie kukurydzy, z której to otrzymuje się skrobię, a następnie syrop. Powszechnie stosowany jest w przemyśle spożywczym razem z cukrem lub jako jego zamiennik.

Dlaczego producenci żywności dodają go do produktów zamiast cukru?

Z prostego powodu – jest tani. Po raz pierwszy użyto go w Stanach Zjednoczonych w latach 60., kiedy to cła na import cukru były bardzo wysokie. Okazało się, że syrop glukozowo-fruktozowy był jego idealnym zamiennikiem. Ba! Nawet lepszym, bo w postaci płynnej doskonale miesza się go w napojach, jogurtach, sosach. Nie wymaga wcześniejszego rozpuszczania, a także posiada dłuższy termin przydatności niż cukier. Również sama produkcja tegoż syropu jest tańsza niż sacharozy. Jak można się łatwo domyśleć, szybko po wynalezieniu syropu jego popularność gwałtownie wzrosła. Zaczęto dodawać go niemalże do wszystkiego. W USA stał się dominującą substancją słodzącą w napojach. Co ciekawe, w ciągu 20 lat ilość jego spożycia wzrosła w Stanach o 1000% (1970-1990), co poskutkowało wzrostem spożycia fruktozy z 250 g w 1970 r. do 28 kg na osobę!

W jakich produktach można znaleźć taki syrop?

Niestety... prawie we wszystkich. Najczęściej znajdziemy go w:

napojach słodzonych, sokach, nektarach

jogurtach i mlecznych przetworach (mleczne deserki, mleko zagęszczone, serki homogenizowane)

napojach izotonicznych lub „energetykach”

sosach, ketchupie, musztardzie

płatkach śniadaniowych i batonikach zbożowych

słodyczach, ciastach, ciastkach, czekoladzie

dżemach i konfiturach, sztucznych miodach

lodach

nawet w wędlinie i produktach mięsnych

Jak działa na mój organizm?

Dużą rolę dla organizmu odgrywa tutaj fruktoza (główny składnik). Naukowcy dowiedli, że spożycie fruktozy przynosi nam uczucie szczęścia, jednak nie wpływa na zniesienie poczucia głodu. Nasz mózg wciąż pragnie cukru, jednak nie jest w stanie odnotować tego, że właśnie mu go dostarczyliśmy! Fruktoza ponadto upośledza czułość na leptynę, czyli hormon odpowiedzialny za tłumienie głodu, oraz obniża wrażliwość komórek na insulinę. Powoduje to zbyt intensywne wydzielanie insuliny przez trzustkę, a to zaś prowadzić może do powstania cukrzycy. Zbyt wysokie spożycie fruktozy prowadzi też do wzmożonej syntezy trójglicerydów. Podnosi to poziom złego cholesterolu w organizmie, a w dłuższym czasie – do miażdżycy, chorób układu krążenia i otłuszczenia wątroby. Dieta bogatofruktozowa sprzyja powstawaniu insulinooporności (co ma znaczenie w rozwoju cukrzycy typu 2) oraz otyłości.

Jak w takim razie się przed nim uchronić? Co mam jeść?

Najlepszym wyjściem jest unikanie obu rodzajów produktów – zarówno tych z dużą ilością cukru, jak i z dodatkiem syropu glukozowo-fruktozowego. Obie substancje są źródłem pustych kalorii i prowadzą do otyłości oraz chorób z nią związanych. Ważne jest, by nie dać się zmylić i zawsze sprawdzać dokładnie skład na etykiecie!

UWAGA! Fruktoza z owoców to już inna bajka. Zawarta jest w nich w takich ilościach, które w żaden sposób nie szkodzą naszemu organizmowi. Dodatkowo owoce zawierają wiele cennych substancji, które jednocześnie eliminują negatywne działanie fruktozy, takie jak błonnik czy polifenole. Ponadto, w przeciwieństwie do przetworzonych produktów zawierających syrop glukozowo-fruktozowy, owoce hamują uczucie głodu. Jest to więc dobra przekąska zastępująca słodki batonik czy owocowy jogurt. :)